80 lat szkolnictwa wyższego w Częstochowie
2024-12-30

Samorząd Częstochowy podjął uchwałę w sprawie uznania 2025 za rok jubileuszu 80. rocznicy szkolnictwa wyższego w mieście. Obchody mają być związane m.in. z upamiętnieniem postaci prof. Juliusza Brauna - informuje Biuro Pfasowe Urzędu Miasta.
Jak podkreślają autorzy projektu uchwały, który został przyjęty przez Radę Miasta na ostatniej sesji, koniec II wojny światowej był w Częstochowie okresem szczególnym.
W mieście pozostawali i byli aktywni liczni przedstawiciele inteligencji z Poznania, Lwowa czy Warszawy, którzy schronili się tu w różnych okresach okupacji. Wśród nich znalazł się dr Juliusz Braun i to on był inicjatorem starań o utworzenie w Częstochowie wyższej uczelni oraz skupił wokół idei grupę autorytetów.
Powstanie w 1945 r. Wyższej Szkoły Administracyjno-Handlowej było wielkim skokiem cywilizacyjnym w rozwoju miasta. Uczelnia stała się sposobem zatrzymania w mieście zdolnej młodzieży z Częstochowy i okolic. Pozwoliła jednocześnie stworzyć odpowiednie zaplecze intelektualne ze strony wykładowców. Powstałe środowisko akademickie stało się zaczynem licznych działań społecznych oraz kulturalnych, przyczyniając się do jego rozwoju. Działanie WSA-H, jako pierwszej szkoły wyższej, stało się podstawą do tworzenia kolejnych uczelni. Udokumentowane jest, że już od 1946 r. rektor Juliusz Braun zabiegał o utworzenie w prowadzonej szkole wydziału inżynierskiego. To przyczyniło się do powstania w 1949 r. dzisiejszej Politechniki Częstochowskiej, a następnie półwyższej i wyższej szkoły humanistycznej (pedagogicznej).
Społeczny Zespół Inicjatywy Upamiętnienia 80. Rocznicy szkolnictwa wyższego w Częstochowie zaplanował już wstępny harmonogram obchodów jubileuszu z następującymi propozycjami:
- I kwartał 2025 r. - konferencja prasowa władz miasta Częstochowy oraz rektorów Uniwersytetu Jana Długosza i Politechniki Częstochowskiej,
- 31 maja 2025 r. – złożenie kwiatów na grobie prof. Juliusza Brauna w Bolminie przez delegację władz miasta, władz uczelni, Izby Adwokackiej i Izby Przemysłowo-Handlowej,
- październik 2025 r. - wykład inauguracyjny na temat początków szkolnictwa wyższego w Częstochowie podczas rozpoczęcia roku akademickiego Uniwersytetu Jana Długosza,
- październik 2025 r. – nadanie imienia prof. Juliusza Brauna uliczce za Miejskim Stadionem Lekkoatletycznym, łączącej ulice Kilińskiego i Dąbrowskiego; wmurowanie i uroczyste odsłonięcie tablicy upamiętniającej działalność profesora na budynku przy ul. Racławickiej 2, a także nadanie jego imienia sali wykładowej w gmachu Politechniki Częstochowskiej.
*
Profesor Juliusz Braun (1904-1990) – ochotnik w 1920 r. i w czasie „kampanii wrześniowej”, harcerz, krajoznawca, prawnik, ekonomista i ekolog. W latach 1926-1939 pracował w Prokuratorii Generalnej oraz w Izbie Przemysłowo-Handlowej w Sosnowcu. W czasie wojny należał do kierownictwa konspiracyjnej organizacji „Unia”.
W latach 1945-1971 związany z Częstochową; m.in. dyrektor Izby Przemysłowo-Handlowej, organizator i pierwszy rektor Wyższej Szkoły Administracyjno-Handlowej, a także współorganizator Wyższej Szkoły Inżynierskiej. Więziony w czasach stalinowskich - w latach 1948-1953. Po uwolnieniu i rehabilitacji pracował m.in. w Dyrekcji Budowy Osiedli Robotniczych, w częstochowskim „Miastoprojekcie” oraz w Zakładzie Badań Naukowych PAN ds. GOP w Zabrzu. W 1969 r. objął kierownictwo Świętokrzyskiej Stacji Naukowej Zakładu Ochrony Przyrody PAN oraz Sekcji Świętokrzyskiej Komitetu Zagospodarowania Ziem Górskich PAN w Kielcach. Od 1972 aż do śmierci kierował utworzonym przez siebie Studium Ochrony Środowiska Człowieka Towarzystwa Wolnej Wszechnicy Polskiej w Kielcach, gdzie zmarł w 1990 r. Członek honorowy Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego, Towarzystwa Urbanistów Polskich i Kieleckiego Towarzystwa Naukowego. Autor wielu publikacji, w tym książki „Częstochowa – urbanistyka i architektura”.
Na zdjęciu: niedawne uroczystości z okazji 75-lecia Politechniki Częstochowskiej
Fot. Grzegorz Skowronek / UM)