Jak pomóc dziecku w kryzysie psychicznym

2021-03-31

Pandemia koronawirusa, spowodowała gwałtowny wzrost liczby dzieci w kryzysie psychicznym. Tymczasem na wizytę u specjalisty dzieci w Polsce czekają w kilkumiesięcznych kolejkach. Te mieszkające w małych miejscowościach pozostają bez szans na specjalistyczne wsparcie. Dla wielu z nich każdy dzień bez pomocy stanowi realne zagrożenie dla zdrowia i życia. Stowarzyszenie SOS Wioski Dziecięce w Polsce przygotowało więc „Rodzicielskie SOS”- zasady postępowania dla rodziców dzieci w kryzysie psychicznym.

Jak postępować, gdy dziecko czeka na pomoc specjalisty?  Jak zadbać o jego bezpieczeństwo? Jak rozmawiać by nie pogorszyć sytuacji? Na te i wiele innych pytań odpowiedzi szuka niejeden rodzic.

To duże wyzwanie, wysiłek i zaangażowanie po stronie rodzica, by zatroszczyć się o dziecko i równocześnie zaopiekować swoim lękiem o zdrowie czy życie dziecka podczas oczekiwania na konsultację ze specjalistą. Musimy uświadomić sobie, że w procesie chorowania uczestniczą wszyscy członkowie rodziny, choć zazwyczaj nie zdają sobie z tego sprawy. Drugą ważną kwestią jest, że nadrzędny cel w tym trudnym czasie to bezpieczeństwo dziecka. Na dalszy plan schodzi cała reszta, czyli szkoła, zajęcia dodatkowe czy inne plany.

Dziecko w kryzysie emocjonalnym potrzebuje przede wszystkim naszej troski. Dlatego tak ważne jest wyrażanie naszej bliskości z nim, głównie poprzez bycie razem i towarzyszenie mu. Szanujmy granice dziecka i nie narzucajmy się ze swoimi pomysłami. To czas podążania za dzieckiem.

Jak to zrobić? Proponujmy czas razem, rozmowę, wspólne milczenie. Nie czytajmy w myślach i nie wyciągajmy wniosków na podstawie gestów, zachowań. Wysyłajmy pozytywne komunikaty, nazywajmy rzeczywistość, opisujmy fakty, sytuacje, a co najważniejsze, pytajmy dziecko wprost. Nie oznacza to jednak bombardowania pytaniami. Pytajmy, czego potrzebuje od nas, które z naszych zachowań są pomocne, a które nie. Zapytajmy, czy potrzebuje z kimś porozmawiać? Następnie pomóżmy zorganizować to spotkanie. Rozmowa może pomóc naszemu dziecku, dać mu ulgę i choć krótkoterminowo, to jednak wyregulować emocje i obniżyć napięcie. Zaakceptujmy, jeśli dziecko nie chce z nami na ten temat rozmawiać. Gdy dostrzegamy obniżenie nastroju, rozdrażnienie, zmniejszenie aktywności lub inne niepokojące zachowanie dziecka – pytajmy, co czuje i czy da radę jeszcze poczekać na konsultację ze specjalistą.

Dajmy przestrzeń dziecku do przeżywania i wyrażania emocji. Proponujmy drobne, codzienne przyjemności. Bądźmy życzliwi dla dziecka oraz świadomi, że nie ma teraz siły i motywacji, by robić wiele rzeczy oraz że uczestniczenie w codzienności przerasta je i męczy.

Nie porównujmy aktualnego zachowania dziecka z tym sprzed kryzysu. Słowo „sukces” nabiera w tym momencie innego znaczenia. Przykładowo sukcesem przy obniżonym nastroju może być umycie włosów, a przy lęku - wyjście z domu. Nie wysyłajmy komunikatów oceniających zaczynających się od zwrotów: „znowu”, „kolejny raz”, „jak zawsze”. Nie nakładajmy na dziecko etykiet „jesteś leniem, manipulantem”. Bądźmy empatyczni – używajmy komunikatów: „słyszę, że”, „widzę, że”, „szanuję to”, „to dla mnie ważne”. Słuchajmy uważnie dziecka, akceptujmy je i zapewniajmy o swoim wsparciu i miłości. Jeśli dziecko mierzy się z obniżeniem nastroju czy depresją, nie rozśmieszajmy i nie rozweselajmy. Uznajmy lęki, obawy i przekonania dziecka. Komunikaty typu „będzie dobrze” lub „weź się w garść” – zwiększają samotność w cierpieniu, poczucie niezrozumienia, a tym samym potęgują smutek i rozdrażnienie dziecka.

Co ważne, nie szukajmy winnych obecnej sytuacji i stanu zdrowia dziecka. To napełnia nas smutkiem i złością. Koncentrujmy się na „tu i teraz” oraz na najbliższej przyszłości (w rozumieniu kilku dni). Ofiarujmy dziecku nasz spokój – to rodzic jest bezpieczną bazą, punktem odniesienia. Niepokój rodziców zmniejsza poczucie bezpieczeństwa dziecka. To zadanie rodzica, by organizować pomoc, a dziecko powinno mieć przekonanie, że wiemy, co robimy i nie jesteśmy bezsilni. Ważne jest także wyrażanie naszego przekonania i wiary, że z pomocą specjalisty dziecko odzyska komfort i radość życia. Takim komunikatem dajemy mu nadzieję.

Pamiętajmy, że w każdym momencie możemy dziecku zaproponować telefon zaufania dla dzieci i młodzieży 116 111, a gdy kryzys się pogłębia i czujemy, że nie panujemy nad sytuacją - nie bójmy się zadzwonić pod numer alarmowy 112.

Stowarzyszenie uruchomiło zbiórkę podpisów pod petycją, w której apeluje o podjęcie zdecydowanych, systemowych działań, mających zwiększyć  dostęp do wielospecjalistycznej pomocy w zakresie zdrowia psychicznego dla potrzebujących dzieci i nastolatków w całej Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem terenów wiejskich.  Petycję Stowarzyszenia SOS Wioski Dziecięce można podpisać na stronie wioskisos.org/petycja/ .

Po zebraniu podpisów apel zostanie przekazany do premiera Mateusza Morawieckiego. Wsparcie można okazać również, przekazując 1% podatku na rzecz Stowarzyszenia. Aby pomóc zapewnić opiekę i specjalistyczne wsparcie potrzebującym dzieciom, wystarczy wpisać nr KRS 0000 056 901 w odpowiednią rubrykę formularza PIT.  Szczegóły akcji 1% można znaleźć na stronie www.dziecisos.org .

Zdjęcie reklamy numer 0
Zdjęcie reklamy numer 1

Polecam lekarza

Krzysztof Moroz - Specjalizacja – stomatolog

Leczę zęby u doktora Moroza w II Alei już od ponad 15 lat. Z czystym sumieniem poleciłbym go każdemu, kto szuka dobrego i sympatycznego dentysty w Częstochowie. Lokalizacja jest świetna - samo centrum - warunki w gabinecie bez zarzutu (RTG, tomografia szczęki), można łatwo się umówić. Leczy zęby bardzo rzetelnie, bardzo uważa, aby nic nie zabolało, od lat zajmuje się też implantami... 

Dr n.med. Mariusz Radecki - Specjalizacja Ortopeda i traumatolog

Lekarz godny polecenia, specjalista od kolana i biodra. Pełny szacunek, duża cierpliwość i wyrozumiałość do pacjenta. Dziękujemy doktorze, że jesteś ❤

Jarosław Lemański - Specjalizacja Ginekolog

Wspaniały specjalista i człowiek, lekarz z powołania. Wizyty zawsze przebiegają w miłej i nieskrępowanej atmosferze. 

Dr Dariusz Nowak - Specjalizacja Ginekolog

Lekarz z powołania, najnowszy sprzęt w gabinecie, wizyta o umówionej godzinie, szanuje czas pacjenta, wizyta w komfortowej atmosferze. Polecam

Łukasz Kopulinski - Specjalizacja Ortopeda

Bardzo dobry diagnosta, chirurg stopy, miły, serdeczny, empatyczny, cierpliwy, polecam. 

Roman Sikora - Specjalizacja neonatologii i pediatrii

Wspaniały człowiek, pełen empatii, doskonały lekarz, profesjonalista.

Piotr Ślęzak - Specjalizacja Chirurg onkolog

Cudowny człowiek. Wspaniały lekarz, który uratował mi życie 

Marek Koffel - Specjalizacja Ortopeda

Polecam lekarza. Bardzo dobry ortopeda z Przychodni Medyk centrum, po pęknięciu nadgarstka zlecił szybko prześwietlenie, następnie szybko i bezboleśnie unieruchomił nadgarstek. Pełen Profesionalizm 

Włodzimierz Koniarski - Specjalizacja Psychiatra

Najlepszy lekarz, empatyczny, rozumie, szuka i odpowiednio dobiera leczenie. Zawdzięczam mu nowe życie. Polecam z całego serca. 

Przemysł Jasnowski - specjalizacja Chirurg ogólny i onkologiczny

Wybitny lekarz i wspaniały człowiek. Pan doktor ma ogromny szacunek do pacjentów. Częstochowa powinno być dumna, że mamy u siebie takiego Lekarza 

Dr Pawel Zejler

Jest to specjalista najwyższej rangi szczególnie w dziedzinie chirurgii ręki i schorzeń narządów ruchu. Oprócz profesjonalizmu cechuje się Pan Doktor dużą wrażliwością w podejściu do pacjenta, o czym sam miałem okazję się przekonać. Szczerze polecam i dziękuję za pomoc okazaną mi po wypadku.

Marek Harasim - Ginekolog

Lekarz kompetentny, pomocny, życzliwy i bardzo sympatyczny. Atmosfera panująca w gabinecie swobodna, wręcz rodzinna. Cierpliwie odpowiada na każde pytanie, zawsze służy pomocą. Serdecznie polecam.

Piotr Ślęzak

Bardzo fajny lekarz. Wzbudza zaufanie. Ma prawidłowej podejście do pacjenta. Usunięcie znamiona przebiegło szybko, bezbolesnie i w miłej atmosferze. Dziękuję Panie doktorze i polecam innym!

Justyna Tyfel-Paluszek

Pani doktor godna polecenia, odpowiednio zdiagnozowała moją chorobę. Bardzo pozytywna, polecam z całego serca.

dr nauk med. Paweł Molga

W porządku doktor, miły, wytłumaczył wszystko, co i jak, z poświęceniem podchodzi do pacjenta. Już teraz wiem, co robić dalej.