Polski ekslibris z lat 1918-2018
2023-08-01
Książkowy ekslibris, nieraz bardzo wymyślny, informował kiedyś, w czyich zbiorach książka się znajduje albo kto ją podarował. Kolekcję pół tysiąca takich znaków będzie można oglądać w Ratuszu od 9 sierpnia – informuje Biuro Prasowe Urzędu Miasta.
Na wystawę składa się 500 ekslibrisów wykonanych przez 176 polskich autorów dla różnych osób, bibliofilów i kolekcjonerów. Eksponaty pochodzą ze zbiorów Mieczysława Bielenia – warszawskiego bibliotekarza, księgarza, jednego z najbardziej cenionych kolekcjonerów ekslibrisu w Polsce, członka jury Międzynarodowego Biennale Ekslibrisu Współczesnego w Malborku – światowej rangi wydarzenia w tej dziedzinie.
Ekslibris to najczęściej kartka z napisem lub symbolem wskazującym właściciela książki. Pierwszym znanym polskim ekslibrisem był znak pochodzący z 1516 r., wykonany dla Macieja Drzewieckiego, biskupa włocławskiego i arcybiskupa gnieźnieńskiego. Ekslibrisy były rytowane w drewnie, odbijane na kartkach i wklejane na wewnętrznej stronie przedniej okładki. Tworzyli je uznani malarze, graficy, drzeworytnicy. Stawały się tym popularniejsze, im bardziej rozpowszechniały się książki. W wiekach XVII i XVIII przeżywały prawdziwy rozkwit – swoje znaki książkowe miały szlacheckie rody czy biblioteki kościelne i miejskie. Tworzono je też techniką miedziorytu czy akwaforty. W XIX zaczęły dominować ekslibrisy drukarskie, wykonywane z użyciem nowatorskich na owe czasy technik takich jak litografia i cynkotypia. W wieku XX ekslibris urósł do rangi sztuki graficznej, był znakiem autorskim i ozdobą zarazem. Zaczął przyciągać zainteresowanie jako odrębny rodzaj twórczości. Jego wielbicieli zrzeszało już w 1921 r. Warszawskie Towarzystwo Bibliofilów Polskich, a od 1924 r. – Towarzystwo Miłośników Ekslibrisów. Przeciętny odbiorca sztuki często nie zdaje sobie sprawy, że twórczością ekslibrisową parali się m.in. tacy artyści jak Mehoffer, Wyspiański czy Witkacy…
Wystawa w Ratuszu – Muzeum Częstochowskim – zaprezentuje intrygujące znaki książkowe o wysokich walorach artystycznych oraz istotnej wartości historycznej, a także ekslibrisy typograficzne czy tzw. ślepe – albo inaczej „prymarne”, z pustym miejscem na autograf właściciela. Zobaczyć będzie można również ekslibrisy wykonane... w technice komputerowej.
Wernisaż zaplanowano na 9 sierpnia na godz. 17.00. Ekspozycji mają towarzyszyć warsztaty tworzenia ekslibrisów.
Wystawę będzie można oglądać przez miesiąc – do 10 września.
Polecam lekarza
